ბ რ ძ ნ უ ლ ი გ ა მ ო ნ ა თ ქ ვ ა მ ე ბ ი

ა.პუშკინი: დიდი ადამიანების აზრების შესწავლა ყველაზე უფრო გასართობი მეცნიერებაა.

შენი ცოდნა სხვა არაფერია, თუ არა ის, რომ სხვამაც იცოდეს, რომ . . . . შენ იცი
უძველესი: ბრძენკაცზე ეწერა პაპირუსზე _მასა ძალუძს გვამს მოკვეთილი თავი კვლავ დაადგას, ველური ლომი კი ისე მოათვინიეროს, რომ უკან მიჰყვეს და ბაწარი ძირს მისთრევდეს.
ესქილე (525_426 წწ. ძვ.წ.აღრიცხვით): ბრძენი ის არის, ვინც იცის საჭირო, . . . ბევრი კი არა.
არისტოტელე (384 _322 წწ. ძვ. წ.ა.) _ყველა უშვებს შეცდომებს, მაგრამ მხოლოდ ბრიყვი . . . იცავს ჯიუტად თავის შეცდომებს.
წერილი ალ. მაკედონელს (ყოფილ მოწაფეს): ეცადე შენი ძალაუფლება აქციო არა ქედმაღლობად, არამედ ქველ საქმეებად და სათნო საქმეებად, რომელზე აღმატებულიც ქვეყნად არაფერია.
_იდეალური ადამიანი ბედნიერია უკვე მით, რომ . . . სხვებისთვის ზრუნავს.
_არამზადის სინდისი რომ გააღვიძო, . . სილა უნდა გავაწნათ.
_პლატონს პატივსა ვცემ, მაგრამ ჭეშმარიტებას კიდევ უფრო მეტად.
_არაფერი ისე არ ცვეთავს და ანგრევს ადამიანს, როგორც ხანგრძლივი . . . .ფიზიკური უმიქმედობა.
_მიზანს იოლად ააცდენ, ძნელად . . . მოახვედრებ.
_კოსმოსი არ შეიძლება იყოს განადგურებისაგან დაზღვეული არც მაშინ, თუ არასოდეს არ ყოფილა სხვა მდგომარეობაში და არც მაშინ, თუ შეუძლია იყოს სხვა მდგომარეობაში
_უმეცრებას და სამყაროს არ აქვთ საზღვარი, თუმცა სამყაროზე მთლად დარწმუნებული არა ვარ.

ალ. მაკედონელი (356_323 წ. ძვ. წ.ა.): მე არისტოტელეს მამის გვერდით ვაყენებ: მამამ სიცოცხლე მომანიჭა, არისტოტელემ კი ის, რაც სიცოცხლეს . . . აზრს აძლევს..
_იქნებ არც ისე დიდი იყო აქილევსი, მაგრამ დიდი მაქებარი შეხვდა ჰომეროსის სახით. მე მირჩევნია აქილევსი ვიყო და სხვამ მაქოს, ვიდრე . . . ჰომეროსი ვიყო და სხვა ვაქო.
მენანდრე ( . . ._293 წ, ძვ. წ.ა.) _დაე შემემთხვას არა ის, რაც მსურს, არამედ ის, რაც . . . ჩემთვის სასარგებლოა.
ევრიპიდე(. . ._406წ. ჩვ.წ.ა.): აუცილებლად დაქორწინდი. თუ კარგი ცოლი გარგუნა ბედმა, გამონაკლისი იქნები და თუ ცუდი . . . ფილოსოფოსი მაინც გახდები.
სოკრატე ( . . ._399 წ.ძვ.წ.ა.) ღირსეულ და პატიოსან ადამიანებს ვთვლი ბედნიერებად, ბოროტებსა და ცუდებს . . . უბედურებად.
_პლატონ, შენ ახალგაზრდა ხარ და გგონია, რომ ყველაზე დიდი უბედურება სიკვდილია. მე კი მგონია, რომ სიკვდილზე უარესი . . . სირცხვილია.
პითაგორა: _ერთნაირად საშიშია, როდესაც მოღალატეს ხმალს აძლევ და უსინდისოს . . . ძალაუფლებას.
ავრელიუსი: _გონიერია ის, ვინც არ წუხს იმაზე, რაც არა აქვს და უხარია ის რაც . . . გააჩნია.
ჰიპოკრატე (460_377 წწ. ძვ.წა, მას მედეას ნათესავად თვლიან): ვისაც სურს შეინარჩუნოს შრომისუნარიანობა, ჯანმრთელობა, სრულფასოვანი და ხალისიანი ცხოვრება, ყოველდღე უნდა . . . .ივარჯიშოს და იაროს.
სოფოკლე (... _406წ.ჩვ.წა.) განა ბევრის თქმა და ბევრის ლაპარაკი ერთია?
დემოკრიტე ( . . ._370 წ.ჩვ.წ.ა.) ვინც ცხოვრობს უშინაარსოდ, უგუნურად, თავაშვებულად, კი არ ცხოვრობს, . . .ნელა კვდება.
_ვისაც კარგი სიძე შეხვდა, ვაჟი შეიძინა, ვისაც ცუდი_ . . . ასული დაკარგა.
_ნუ იქნები მეტად ტკბილი, რომ არავინ გადაგყლაპოს და ნურც მეტად მწარე, თორემ . . . გადმოგაფურთხებენ.
ისოკრატე (426 _338 წწ. ძვ. წ.ა.) _ლაპარაკი დაწყე ორ შემთხვევაში: როდესაც შენი სიტყვეს საგანი კარგად გაქვს მოფიქრებული, ან როდესაც . . . რაიმეს თქმა აუცილებელია.
_მშობლებს ისე მოექეცი, როგორც ისურვებდი, რომ მოგექცნენ . . .შენი შვილები.
მარკუს ტულიუს ციცერონი (426_338 წწ.ძვ.წ.ა.)
სამართლიანობა სიბრძნის გარეშეც ნიშნავს რამეს, სიბრძნე კი სამართლიანობის გარეშე . . . არაფერს ნიშნავს.
_ბრძენთა ქცევა ნაკარნახევია გონებით, ნაკლებად საზრიანთა _გამოცდილებით, უმეცართა _აუცილებლობით, ცხოველთა . . .ბუნებით.
მშობლების სიყვარული ყველა სათნოების საფუძველია. (* როგორ? მშობლების სიყვარული შვილის მიმართ, თუ პირიქით?)
თავისუფლების ადგილი მხოლოდ იმ საზოგადოებაშია, სადაც უზენაესი ძალაუფლება ეკუთვნის . . .ხალხს.
