ამონაკრები რელიგიის შესახებ

ბიბლია _(ბერძნული) -წიგნები:
I თორა _(ებრ)- კანონები.
დაბადება, გამოსვლათა, ლევიტელთა, რიცხვთა და მეორე სჯული.
II წინასწარმეტყველნი: ისუ ნავესი, მსაჯულთა, სამოსელის I და II წიგნი (ქართულად მეფეთა I და II), წიგნი ესაიასი, იერემიასი, ეზიკიელთა და 12 წინასწარმეტყველისა.
III ებრაულად დაწერეს _ფსალმუნნი, სოლომონის იგავები, იობის წიგნი, ქებათა ქება, იერემიას გოდება, ეკლესიასტე და ძველი წიგნები, აპოკრიფები. ძველი აღთქმის ეს წიგნები კანონიკურად არ ითვლებიან
ბიბლიაში დაცული ჭეშმარიტებები დაშიფრულია, რადგან ადამიანური ცნობიერება მათ ვერ გაუძლებს.
უმაღლესი ჭეშმარიტება უფლისადმი სიყვარულია.
ქმენი სიკეთე და ვერასოდეს ვერ მოგაგნებთ ბოროტება.
პატივი ეც მამასა შენსა და დედასა შენსა, რათა გრძელ ჟამ იყო ქვეყანასა ზედა კეთილსასა, რომელმან ღმერთმან შენმან მოგცეს შენ.

ბარნოვი: _თუ შენ ესაუბრები ღმერთს, ესაა ლოცვა. როცა ღმერთი გელაპარაკება შენ, ესაა შთაგონება.
_ბოროტი იმდენად გვაცდუნებს, რამდენადაც ჩვენ თვითონ მივცემთ ამის მიზეზს.
კაცს საცდურად უსაქმობა ექცევა.
სული ლოცვის გარეშე ისევე ცოდოა, როგორც ხორცი ჰაერის გარეშე.
სხეული სულის ციხეა.
პასკალი: ადამიანები სამი გვარის არიან: პირველნი _ემსახურებიან ღმერთს იმიტომ, რომ უკვე იპოვეს, მეორენი ეძებენ იმიტომ, რომ არ უპოვიათ, მესამენი არც ეძებენ და არც უპოვიათ. პირველნი არიან ბედნიერნი და კეთილგონიერნი, მეორენი_ უბედურნი და კეთილგონიერნი, მესამენი კი უბედურნი და უკეთურნი.
ქეი ქაუსი “ყაბუს ნამე”, XII საუკუნე, ირანი: _ის, ვინც ღვთისასკენ მიმავალ გზას ეძებს, ცეცხლის დარია: რაც უნდა ქვემოდან შეუნთო, ალი მაინც ზევით ავარდება. ის, ვინც ღვთის გზას გადაუხვევს, წყალს ემსგავსება: რაც უნდა მაღლა აიტანო, ის მაინც დაბლა ეშვება.
შენ უძლური ხარ შემოქმედის შეცნობაში. . . ქმნილებას შეხედე და შემქმნელი იწამე. ღმერთმა ქვეყანას სამართლიანობა დაუდო საფუძვლად და სიბრძნით შეამკო.
სათნოების სახლი კაცთმოყვარეობის ქუჩაზეა.

ქრისტე _ებრ. ცხებული, მირონცხებული
იესო _ებრ. მხსნელი
მოგვებმა შესწირეს ყრმა იესოს : ოქრო, როგორც მეფეს, გუნდრუკი (კეთილსურნელი), ზეციური მღვდელმთავრის შესაწირი და მური (სურნელოვანი ძვირფასი ფისი), როგორც მოკვდავ ადამიანს.
ძველი მეფენი და მღვდელმთავრები იყვნენ ცხებული წმ. მირონით.
დავითი დაიბადა ბეთლემში. ქრისტეს უწოდებდნენ დავითის ძეს, თუმცა 1000 წლითაა დაშორებული.
ჩვენი მეფეები ბაგრატიონები დავითიანები არიან.
მეფეები ორგზის არიან ცხებულნი: ნათლობისას და მეფედ კურთხევისას.

ძველი აღთქმა _მოლოდინი მესიისა.

ათი მცნება

1. მე ვარ უფალი ღმერთი შენი და არა იყვნენ შენდა ღმერთნი უცხონი ჩემსა გარეშე.
2. არა ჰქმნე თავისა შენისა კერპნი, არცა ყოვლადვე მსგავსნი, რაოდენი არს წყალთა შინა ქვეშე ქვეყანისა: არა თაყვანისსცე მათ და არცა მსახურებდე მათ.
3. არა მოიღო სახელი უფლისა ღვთისა შენისა ამაოსა ზედა.
4. მოიხსენიე დღე იგი შაბათი და წმიდა ჰყავ იგი. ექვს დღე იქმოდე, და ჰქმნე მათ შინა ყოველივე საქმე შენი: ხოლო დღე იგი მეშვიდე შაბათი არს უფლისა ღვთისა.
5. პატივ_ეც მამასა შენსა და დედასა შენსა, რათა კეთილი გყოს შენ და დღეგრძელ იყო ქვეყანასა ზედა.
6. არა კაც_ჰკლა.
7. არა იპარო.
8. არა იმრუშო.
9. არა ცილიჰსწამო მოყვასსა შენსა წამებითა ცრუთათა.
10. არა გული გითქმიდეს ცოლისათვის მოყვასისა შენისა, არა გული გითქმიდეს სახლისათვის მოყვასისა შენისა, არც ყანისა მისისა, არცა მხევლისა მისისა, არცა ხარისა მისისა, არცა ყოვლისა საცხოვარისა მისისა, არცა ყოვლისა მისთვის, რაიცა იყოს მოყვასისა შენისა.

ბიბლიიდან: იაკობს უყვარდა რახილი (ბიძაშვილი), რისთვისაც 7 წელი მოჯამაგირედ დაუდგა ბიძას. ვადის გასვლის შემდეგ ბიძამ პირობა გატეხა და აიძულა უფროსი ქალიშვილი ლია ეთხოვა. იაკობი კიდევ 7 წელი ემსახურა ბიძას და აისრულა ოცნება, ითხოვა რახილი. აი, ასე უყვარდათ მაშინაც!!
ადამიანის მიწიერი ცხოვრება გამოცდაა.
იღვაწე სიმართლისათვის და ღმერთი მრავალჟამიერ იბრძოლებს შენთვის.
სოლომონ ბრძენმა ღმერთს სთხოვა “გული გონიერი”
“შიში ოფლისა დასაბანია სიბრძნისა და მორჩილება წინ უძღვის დიდებას” (იგავნი 15, 33).
შეიყვარე მოყვასი, ვითარცა თავი შენი.
უმჯობეს არს ლუკმა ტკბილი სიმშვიდით, ვიდრე სახლი, სავსე სანოვაგითა და შფოთით!



სახარება (ევანგელიე), ოთხთავი ცნობილია;
მარკოზის სახარება, დაიწერა დაახ. 60 წელს ჩვ.წ.აღრიცხვით.
მათეს სახარება, დაიწერა ებრაულზე დაახ. 70-72 წ. ჩვ.წ.ა.
ლუკას სახარება
იოვანეს სახარება
უძველესი სახარება დაწერილია კოპტებისა და ბერძნების ენაზე.

აღმოჩენილია იუდას სახარების ხელნაწერი დაახლოებით ჩვ. წ.ა. 280 წლის
ოთხშაბათს იუდა ისკარიოტელმა გაყიდა უფალი ოცდაათ ვერცხლად და წარიწყმინდა სული.
იუდას ეკუთვნის სიტყვები: 1. არავის ეწოდოს ბატონი. ბატონი მხოლოდ ღმერთია.
2. თავისუფლება სიცოცხლეზე ძვირფასია.

ცნობილია ქართულად ოთხთავის პირველი თარგმანები
შესრულებული ეფრემ მცირისა და იოვანე პეტრიწის მიერ (შესრულებული მეცნიერული მიზნით). ფილოსოფოსი იოანე პეტრიწი იყო მაიუმის ეპისკოპოსი, რუმინელთა განმანათლებელი.
ფართოდ გავრცელდა ეფთვიმე და გიორგი მთაწმინდელების ბერძნულიდან ნათარგმნი სახარება X_XI საუკუნეების მიჯნაზე. გიორგი მთაწმინდელი (1009_ 10.VI.1065წწ.)
გვაქვს უძველესი ხელნაწერები: ადიშის და ოპიზის (897წ.), აგრეთვე ურბნისის, ოშკის, პალესტინური, ვანის, გელათის, ეჩმიაძინის (მიაკვლიეს 1960წელს).
გადამწერების სამადლობლო წარწერა: _დიდება შენდა, სამებაო წმიდაო, რომელმან მომმადლე მე, იოვანე ტატანელსა და დავწერე წმინდაი ესე ოთხთავი.
_მე, გლახაკი სტეფანე, მიწაი და მტვერი, შვილი მცხეთისაი, ღირს მყო ღმერთმან . . .
1709 წ-ს გამოსცეს ვახტანგ მეფის სტამბაში (შეცდომებით).
1743 წელს მოსკოვში ბაქარ ბაგრატიონმა დაბეჭდა მათესა და იოვანეს სახარება.
ქართული ოთხთავის შედარებით კარგი გამოცემა შესრულდა სანკტ-პეტერბურგში გრაფინია უვაროვას თაოსნობით ვლადიმერ ბენეშევსკის მიერ და ნიკო მარის მონაწილეობით 1909 წელს _მათეს სახარება, 1911 წელს _მარკოზის.
ამერიკელი რობერტ ბლეიკი 1919_20 წლებში თბილისის უნივერსიტეტში კითხულობდა ლექციებს ბერძნულში. მან პარიზში გამოსცა ადიშის ოშხთავი: 1928 წელს _მარკოზის, 1933 წელს _მათეს, 1950 წელს _იოვანეს, 1955 წელს _ლუკას სახარებები. ეს უკანასკნელი ბლეიკის სკვდილის (1950წ) შემდეგ გამოსცა ფრანგმა მ.ბრიერმა. გამოცემას ახლდა ქართული ტექსტის ლათინური თარგმანი.
ოთხთავის ქართული აკადემიური რედაქცია და გამოცემა 1945წელს ეკუთვნის აკადემიკოს აკაკი შანიძეს.

მარკოზი იყო პეტრეს მოწაფე, ლუკა _პავლესი.
ანდრია პირველწოდებული უფროსი ძმაა პეტრესი, ანტიოქიის ეკლესიის წინამძღოლისა.


ნათელმხილველი ვანგა გვირჩევს ყურადღებით წავიკითხოთ იოანეს სახარების მე-13 თავი
მაჰმადიანური რელიგია: სუნიტური (თურქეთი), შიიტური (ირანი). ერაყში ორივეა.


ქ რ ი ს ტ ი ა ნ ო ბ ა

ლოცვა უფლისადმი
მამაო ჩვენო, რომელი ხარ ცათა შინა, წმიდა იყავნ სახელი შენი, მოვედინ სუფევა შენი, იყავნ ნება შენი შენი ვითარცა ცათა შინა, ეგრეცა ქვეყანასა ზედა, პური ჩვენი არსობისა მომეც მომეც ჩვენ დღეს, და მომიტევენ ჩვენ თანანადებნი ჩვენნ, ვითარცა ჩვენ მიუტევებთ თანამდებთა მათ ჩვენთა, და ნუ შემიყვანებ ჩვენ განსაცდელსა, არამედ მიხსენ ჩვენ ბოროტისაგან. ამინ.

ღმერთი სიყვარულია! და ვინც სიყვარულში რჩება, ღმერთში რჩება და მასში რჩება ღმერთი
“ქრისტიანები” პირველად ჩვ.წ.ა. 43 წელს უწოდეს ანტიოქიაში, მანამდე ნაზარეთელებს უწოდებდნენ.
ქრისტიანულ რელიგიას 7 საიდუმლო აქვს:

აღდგომა ემთხვეოდა პასექის დღესასწაულს, ანუ ებრაელთა ეგვიპტის ტყვეობიდან გამოყვანის დღესასწაულს. შემდეგ კი დაწესდა მისი აღნიშვნა მთვარის ავსების პირველ კვირადღეს.
აღდგომის ღვთიური ცეცხლი ქრისტეს საფლავის მღვიმედან ხანგრძლივი ლოცვის შემდეგ გამოაქვს მართლმადიდებელთა მღვდელმთავარს. მხოლოდ 1569 წელს იქ ძალით შეიჭრა სომეხთა მღვდელი 24 საათი ილოცა, მაგრამ უშედეგოდ. მართლმადიდებელთა ლოცვით ღვთიური ცეცხლი მაინც გადმოვიდა გარეთ, ერთერთი სვეტის ნაპრალიდან!
დიდი ორშაბათი: იხსენებენ უნაყოფო ლეღვის გახმობას; რაიც იმ ქრისტიანთა სულის სიმბოლოა, რომელიც სინანულის ნაყოფს არ ისხამს.
დიდი სამშაბათი: მოწოდება სულიერი სიმშვიდისა და მოწყალების გაცემისაკენ.
დიდი ოთხშაბათი : ეკლესია კიცხავს იუდას, ვერცხლმოყვარეობას.
დიდი ხუთშაბათი : ქრისტემ 12 მოციქულს ფეხები დაბანა.
დიდი პარასკევი _ჯვარცმა, გარმოხსნა, დასაფლავება.
ადამი მაკრძალულია გოლგოთაზე (ევას საფლავი მოსაძებნი გვაქვს?). ჯვარცმასთან ქვევით ხშირად ადამის თავის ქალაა
გამოსახული, ნიშნად ღვთის მიერ კაცობრიობის გამოხსნისა.
რომის იმპერატორ მარკუს ავრელიუსის ვერდიქტი: ყველა ქრისტიანი მოიძიონ და დახოცონ, ხოლო მათი ქონება მისცენ დამსმენებსა და მძებნელებს!

მამა გიორგი: რაც არ გესმის, იმით მხოლოდ გაოცება შეგიძლია, მის უარყოფას კი ნუ გაბედავ.
სექსუალურად წარმოჩენა ცოდვაა. მაცხოვარი ამბობს: _ვაი მას, ვისგანაც შემოდის საცდური!
იუდა ისკარიოტელის ნაცვლად მოციქულად არჩეულმა მატათამ ქრისტიანობა იქადაგა მეორე ეთიოპიაში, ანუ კ ო ლ ხ ე თ შ ი აფსარის ციხესთან და იქვეა დაკრძალული.
საქართველოში ქრისტიანული სარწმუნოება იქადაგეს I საუკუნეში წმინდა მოციქულებმა სვიმონ კანანელმა და ბართლომემ; ანდრია პირველწოდებულმა. შემდეგ წავიდა კიევში და იქადაგა “კიევის რუსეთის” აღმოცენება.

ამქვეყნიურ ეკლესიას ეწოდება მებრძოლი (ბოროტებასთან) ეკლესია, ზეციურს კი _მოზეიმე.
უძველესი მართლმადიდებლური ეკლესიი ნაშთებია . . .
საქართველიში კი . . .

ქართულ მართლმადიდებლურ ეკლესიას საეპისკოპოსო ავტოკეფალია მიენიჭა V საუკუნეში, საპატრიარქო ავტოკეფალური ეკლესიაა XI საუკუნიდან. პირველი პატრიარქი იყო კირიონი.
ლარსის ხეობაში მშენებარე (სპონსორი ლევან ვასაძე) მთავარანგელოზების მიქაელისა და გაბრიელის და წმ. გიორგის ტაძარში დაბრძანებულია ღვთისმშობლის ხატი, რომელიც შექმნა 18 წლის ქუთაისელმა ბიჭმა 2002_2003 წლის მარტში დაასრულა (9 თვეში). მანამდე არ ხატავდა. ჰქონდა გამოცხადება. ხატზე ხუცური წარწერაც გააკეთა (ხუცურს ვერ კითხულობს!) დახატა ხუთჯვრიანი დროშა (ასეთი დროშა სახელმწიფო დროშად აღიარეს მხოლოდ 2004 წელს!) ხატის ქვედა ნაწილში გამოსახულია ცხვარი, ქრისტეს სამწყსო ქართველი ხალხი. უფლის მინიშნებააო
დღევანდელი ქაშვეთის ეკლესია შენდებოდა 1904_1910 წწ. 1946 წელა მოხატა ლადო გუდიაშვილმა.
ვახტანგ გორგასლის ფარზე ეწერა: ეძიებდე ქრისტესთვის სიკვდილს
უფლის კვართი მცველად და მფარველად მოევლინა საქართველოს, ის მალავს “სიშიშვლოებასა სულისა ჩვენისა ცოდვისა მიერ”
დასავლეთ საქართველოშია (ხობის მონასტერში) ღვთისმშობლის კვართი და მისი სარტყლის ნაწილი, რათა “ვიხილოთ და შევძრწუნდეთ”
სარტყლის ერთი მესამედი ინახება ტრიესტში, მეორე ათონის წმ. მთაზე. აღინიშნება 13 სექტემბერს.
მყინვარწვერზე (4000მ.), ბეთლემის მონასტერში ვახუშტის ცნობით ინახებოდა უფლის აკვანი და აბრაჰამის კარავი. გამოქვაბულში შესვლა მხოლოდ ჯაჭვით შეიძლებოდა, რომელსაც ჟანგი არ ეკიდებოდა. ჯაჭვი და კარი ინახება ყაზბეგის მუზეუმში.

ივერიის ღვთისმშობლის ხატი. დახატა ლუკა მიციქულმა. ღვთისმშობლის ბრძანებით ეგეოსის ზღვაზე ფეხით გაუვლია წმ. გაბრიელ ივერიელს და ათონის მთასთან ნაპირზე გამოუბრძანებია ღვთისმშობლის ხატი. ხატის დასვენების ადგილზე სასწაულთმოქმედი წყარო ამოჩუხჩუხებულა. სრულიად საქრისტიანოს მფარველი ივერიის ღვთისმშობლის ხატი იხსენიება ბრწყინვალე შვიდეულის სამშაბათს.
საბერძნეთში 6-დან 15 აგვისტომდე სოროებიდან გამოდიან შხამიანი გველები და მიდიან ივერიის ღვთისმშობლის ხატისკენ და რინდდებიან, თითქოს ლოცულობენო. მათ თავზე ჯვრები აქვთ გამოსახული. ამ პერიოდში არავის არ ერჩიან! ამ დროსხატის წინ გამხმარი შროშანები ცოცხლდება. ლეგენდით: ღვთისმშობელმა მტრისაგან დასაცავად მონაზვნები გველებად აქცია.

წმინდანი ათნი ბევრნი (100000) მოწამენი. ჩინგის ყაენისაგან ძლეული ხვარაზმის სულთანი ჯალალედინი აიყარა და საქართველოს მოადგა 1226წ. გარნისთან მტრის 120 ათასიან ლაშქარს 60 ათასიანი ჯარით ამირსპასალარი ივანე ათაბაგი დახვდა, მაგრამ უბრზოლველად უკან გაბრუნდა. მტერს ოთხიათასიანი ჯარით შალვა ახალციხელი დახვდა ვაჟკაცურად, მაგრამ რას შეაჩერებდა. თბილისის კარიც მოღალატე თბილისელმა სპარსელებმა გაუღეს. სულთანმა რუსუდანის ცოლად შერთვა ინება, უარით გაბოროტებულმა სიონის ტაძარს გუმბათი მოარღვია და ზედ თავისი “ბილწი საჯდომელი” დაადგა. ქართველებს მეტეხის ხიდზე დადებული წმინდა ხატების შეურაცხყოფა შესთავაზა სიცოცხლის სანაცვლოდ, მაგრამ ვერ ეღირსა ასეთ სანახაობას. ქართველთა უმაგალითო თავდადების ადგილზე დღეს “ევროპის მოედანია”! ალბათ დროებით.

VI საუკუნის მეორე ნახევარში ქართლის ერისთავმა გუარამ კურაპალატმა დაიწყო სიონის ტაძრის შენება. იქაა დაბრძანებული სიწმინდეები: თომა მოციქულის თავის ქალა და წმ. ნინოს ჯვარი.
სვეტიცსოვლის მახლობლად მოხდა ზეცისა და დედამიწის გამთლიანება.
მხოლოდ სვეტიცხოველს აქვს პატივი მირონის მომზადებისა და კურთხევის. 14 ოქტომბერი _სვეტიცხოვლობაა
ანგელოზის წირვა დგება,/ როცა დაჰკრავს ნინო ზარსა,/ მცხეთის ქალაქს მირონი დუღს,/ ირგვლივ გააქვს ნიავ-ქარსა,/ გარს გუმბათსა, სვეტს ეხვევა,/ როგორც ნორჩი ვაზი სარსა,/ იმის მადლი შეგეწიოთ,/ რაც იქ წირვა-ლოცვა დგასა.
გრ. რობაქიძე: _სხვების ჯვარი ან ქვისაა, ან ხის, აქ კი ჯვარი ვაზისა! ვაზი ხომ სახეა მიქის _ნიადაგის, სიცოცხლის. სხვაგან ჯვარი წამების და დასჯის ნიშანია. ჩვენში ჯვარი ლხინია თვითონ.
სომეხთა მთავარსარდალმა გრიგოლ მამიკონიანმა არეულიბისას ნინოს ჯვარი დაასვენა კაპოეტში, მერე მისთვის აგებულ ხაჯივანქში (ჯვრის ეკლესია), შემდეგ ანისში. დავით აღმაშენებელმა ანისი აიღო და დააბრუნა მცხეთას. 1749 წელს მიტროპოლიტმა რომანოზმა ჯვარი საიდუმლოდ წაუღო რუსეთში უფლისწულ ბაქარს. 1802 წელს იმპერატორმა ალექსანდრე I_მა დააბრუნა წმ.ნინოს ჯვარი საქართველოში ქართველთა გულის მოსაგებად.
ათცამეტი ასურელი მამები

იოვანე ზედაზნელი, დავით გარეჯელი, ანტონ მატომყოფელი (მარტყოფელი), ისე წილკნელი, აბიბოს ნეკრესელი


1615 წლის აღდგომა ღამეს შაჰ-აბასმა დავით-გარეჯის მონასტრის ექვსი ათასი ბერი მოსრა.


ათენგენობა _გიორგობიდან 35-ე შაბათი ათენგენობის დღეა, ივლისის მესამე შაბათი

ლომისობა _ აღინიშნება სულთმოფენობის შემდეგ ოთხშაბათს. ხვარაზმელებმა ტყვედ ჩაიგდეს 7000 არაგველი და მათთან ერთად წმ. გიორგის ხატიც წარიტაცეს. ხატმა მტერს “მხარი შეუკრა”, დაიწყო შიმშილობა. მკითხავებმა სულთანს ურჩიეს ხატის მოშორება. მან საკირეში ჩაგდება ბრძანა, მაგრამ ხატი ამოფრინდა და იქვე მოვლენილი ხარის რქაზე დაბრძანებულა, მაგრამ ხატი და ლომა. ქსნისა და არაგვის წყალგამყოფ ქედზე ხარი უსულოდ დაეცა. იმ ადგილას აგებულ სალოცავს ლომისის წმ.გიორგი ეწოდა.

გელათის აკადემიას სათავეში ედგა იოანე პეტრიწი.
იყალთოს აკადემიაში ღვთისმეტყველების გარდა ისწავლებოდა მჭედლობა (ლითონის დამუშავება), მეკეცეობა და მეღვინეობა.
ანთიმოზ ივერიელი _რუმინელთა წმინდანი და განმანათლებელი
წმინდანები იწოდებიან: წინასწარმეტყველნო, მოციქულნი, მოწამენი, განმანათლებლები, ღირსნი, უვერცხლონი, ნეტარნი, მართალნი

წმ. ნიკოლოზი _მესამე საუკუნის II ნახევარი, ანტალიიდან მისი ნეშტი გაიტაცეს იტალიელმა მეზღვაურებმა და დაკრძალეს იტალიის ქ. ბარში. ქმ. ნიკოლოზის შემოღებულია საშობაო საჩუქრების გაცემა (სანტა კლაუსი, ნიკოლაუსი). წმ. ნილოლოზმა ფანჯრიდან შეუგდო ფული ერთ გაჭირვებულს, რომელიც სასოწარკვეთილი ვალის დასაფარავად აპირებდა ქალიშვილების საროსკიპოსთვის მიყიდვას.

8 თებერვალი _ხსენება წმ. დავით აღმაშენებლისა.

7 აპრილი _ხარება.
6 მაისი _წმ. გიორგის აღსრულების დღე
12 მაისი 62 წელი, ანდრია პირველწოდებულის შემოსვლა საქართველოში;
16 მაისი _სიყვარულის დთესასწაული, ყოვლადწმინდა სამების დღესასწაულია გერგეტში (ყაზბეგის რ-ნი)

22 მაისი _ნიკოლოზ საკვირველმოქმედი

1 ივნისი 323 წელი_წმ. ნინოს შემოსვლა საქართველოში
28 აგვისტო _მიძინება მარიამ ღვთისმშობლისა
2 აგვისტო _ილიაობა
12 სექტემბერი _ალექსანდრეს დღე
14 სექტემბერი _საეკლესიო ახალი წელი. ზეიმობდნენ მომდევნო 5 წლის ხარკის გადახდის გამო!
21 სექტემბერი _შობა ღვთისმშობლისა
26 სექტემბერი _ქეთევანობა
14 ოქტომბერი _სვეტიცხოვლობა
23 ნოემბერი _წმ. გიორგის ბორბალზე წამების დღე


24 დეკემბერი _უცნობი ადამიანის მოხსენიების დღე (რომლის სახელიც წმინდანს არ უკავშირდება)

607 წელს მოხდა განხეთქილება ქართულ და სომხურ ეკლესიებს შორის.
ჩვ.წელთაღრიცხვამდე მე-6 საუკუნეში მცხეთაში ჩამოვიდნენ ებრაელები და თან ჩამოიტანეს ილია წინასწარმეტყველის . . . და ძველი აღთქმა გააცნეს ქართველებს.

1811 წელს რუსეთმა უკანონოდ გააუქმა ქართული ეკლესიის ავტიკეფალია, რომელიც აღდგა 1917 წლის 25 მართს. რუსეთის ეკლესიამ ცნო 1943 წელს, მსოფლიო საპატრიარქომ _1989წელს.

არქიმანდრიტი რაფაელი: სულიერი ტაძრის მთავარი სვეტი მართლმადიდებლური სარწმუნოებაა, კედლები _სასოება, ხოლო გუმბათი _სიყვარული.
პირველი ქრისტიანული ტაძარი აშენდა აჭარაში.

ამბა _მამაო

ბელზებელი _ასირიული ღვთაება, ავი სული

ემანუელი _ჩვენთან არს ღმერთი





კვირა, კვირიოს _ბერძ. უფალი
კვირაძალი _კვირის წინ, შაბათი

მესია _წრისტე
მეტანია _ლოცვა

პალიმფსესტი _ტყავზე დაწერილ-წაშლილი ხელნაწერი.

რაბი _მოძღუარი


ტიპიკონი _მონასტრის დღის წესრიგი

ღაზი _ისლამისათვის მებრძოლი

შეიხი _არაბ. უხუცესი

ჯგრაგ _სვანურად წმ. გიორგი. სიმღერას წმ. გიორგიზე სვანები ასრულებენ გლოვის დროსაც.

მოსკოვის კრემლის სასახლის ოქროს სადედოფლო დარბაზის ჩრდ. კედელზე გამოსახულია ჰერეთის დედოფალი დინარა თეთრ ცხენზე. დიმიტრი დონელმა მიმართა დახმარებისათვის კულიკოვოს ბრძოლის ძინ.
არქიმანდრიტი რაფაელი (კარელინი): მფარველი ანგელოზი შეგვეწიოს ჩვენი გულის ტაძრის შენებაში. ამ სულიერი ტაძრის შენებაში მთავარი სვეტი მართლმადიდებლური სარწმუნოებაა, კედლები _სასოება, ხოლო გუმბათი _სიყვარული.
უფალო, მექმენ შემწედ და მომეც უნარი, ვემსახურო სიმშვიდესა შენსას. სადაც სიძულვილი მძვინვარებს, სიყვარული მათესვინე, სადაც შეურაცხყოფენ _მიტევება, სადაც სასო წარკვეთილი აქვთ _იმედი.
ურწმუნო ხალხი ბრბოა, მორწმუნე _მრევლი
წმ. ილია მართალი _ენა, მამული, სარწმუნოება
2007 წლის ნათლიღებიდან პატრიარქი ილია II პირადად ნათლავს ჯვარდაწერილი წყვილის მესამე შვილს!
2009 წლის 23 ნოემბერს უკვე 4000 ბავშვი ყავს მონათლული! ღმერთო! გვამრავლე ქართველები!

საქართველოს პატრიარქის ილია II-ის
ეპისტოლეებიდან

_ღმერთი, სამშობლო, ადამიანი
_ ჩვეს ენაში განცხადებულია ჩვენი ისტორია, ჩვენი მსოფლაღქმა და აზროვნების წესი.
_ ქართული ენის სისავსეს მის დიალექტთა და კილოკავთა მრავალფეროვნება, ქართველი კაცის განცდის სიღრმე და მდიდარი სულიერი სამყარო განაპირობებს.
_ პაისი გვასწავლის, ემსგავსეთ ფუტკარს, რომელიც მხოლოდ ყვავილებს ხედავს და აგროვებს სიტკბოს თაფლისათვის და არა ბუზს
_ შეიძლება კეთილდღეობა უბედურებაზე საშიში იყოს.
_სასუფეველი ღმერთისაი არა არის საჭმელი და სასმელი, არამედ სიმართლე და მშვიდობა და სიხარული სულითა წმიდითა
ადმიანის ცხოვრება უნდა წარმოადგენდეს სულიერ ჯვარს, რომლის ვერტიკალური ძელი ღვთისკენ სწრაფვაა, ხოლო ჰორიზონტალური _სწრაფვაა ადამიანებისაკენ.
წმიდაო ღმერთო, წმიდაო ძლიერო,
წმიდაო უკვდავო შეგვიწყალენ ჩვენ

ბოროტება ბოროტებით არ ითრგუნება.
ეშმაკი ყოფს, ღმერთი აერთიანებს!
ამქვეყნიურ ეკლესიას (ბოროტებასთან) მებრძოლი ეკლესია ეწოდება, ზეციურს კი მოზეიმე.



წმინდა მღვდელმთავარი ნიკოლოზი, სერბი: შენი მიწა ძველისძველი ცივილიზაციის ცენტრია, სადაც ძველთაგანვე მიდიოდა ბრძოლა ზეციური სასუფევლისათვის, პატიოსანი ჯვრისა და ბაჯაღლო თავისუფლებისათვის. . .ნუ გააძვირებ იმას, რასაც შენს ქვეყანას აძლევ და ნუ გააიაფებ, რასაც მისგან იღებ.